حضرت فاطمه معصومه(س) از فرزندان امام کاظم(ع) و شخصیتهاى برجسته خاندان موسوى است که دو امام را در عصر خویش درک‏کرده و از رهنمودهاى آن بزرگان بهره برده‏است. با توجه به محدودیتى که شیعیان در عصر موسوى داشتند، تاریخ تشیع در این دوره به صورت کامل تدوین‏نشده و یا تالیفات و آثار پیشینیان در طى حوادث و رویدادها از بین رفته‏است. چنانکه روایات و احادیث امام کاظم(ع) هم نسبت‏به ائمه پیش از خود چون امام صادق(ع) رواج‏نیافته و تنها بخشى از علوم و معارف حضرتش به ما رسیده‏است.

این مساله در مورد تاریخ تولد حضرت فاطمه معصومه(س) نیز مطرح‏است. برخى به نقل از کتاب «نزهة‏الابرار فى نسب اولاد ائمة‏الاطهار» و کتاب «لواقع الانوار فى طبقات الاخیار»  ولادت ایشان را در مدینه اول ذیقعده سال‏173هجرى مى‏دانند، چنانکه میرزا ابوطالب تبریزى گوید:

«... از کتاب نزهة‏الابرار فى نسبة اولاد الائمه‏الاطهار نقل‏شده، در روز دوشنبه اول ماه ذیقعده از سال یکصدوهفتادوسه متولدشده و در دهم ماه ربیع‏الثانى سال دویست‏ویک در قم وفات‏کرده‏».

برخى دیگر ولادت ایشان را اول ذیقعده سال‏183هجرى ذکر مى‏کنند که ظاهرا لغزشى در ثبت تاریخ ولادت صورت گرفته‏است و با توجه به شهادت امام کاظم(ع) در سال‏183هجرى  و زندانى‏بودنشان در طى سالهاى‏179  تا 183 منطقى به نظر نمى‏رسد که حضرت معصومه(س) در سال‏183هجرى تولد یافته‏باشد.

مؤلف «مستدرک سفینة‏البحار» در اصلاح تاریخ فوق و تعیین سال ولادت حضرت معصومه(ص) مى‏نویسد:

«فاطمة المعصومة المولودة فى غرة ذى‏القعدة سنة‏173» .

«فاطمه معصومه در اول ذیقعده‏173هجرى دیده به جهان گشود».

البته باید متذکرشد که این اختلاف تنها در سال ولادت رخ‏داده و همگى روز ولادت را اول ذیقعده عنوان کرده‏اند.

علاوه بر اینکه سال ولادت حضرت معصومه(س) با شهادت امام کاظم(ع) مصادف مى‏شود و موجب خدشه‏دار شدن قول سال‏183 است، نکته دیگرى مطرح‏است و آن این که حضرت امام کاظم(ع) چهار دختر به نام «فاطمه‏» داشتند  که حضرت معصومه(س) بزرگترین آنهاست و باید میان تولد ایشان و شهادت پدر به میزان تولد فاطمه صغرى، فاطمه وسطى و فاطمه اخرى فاصله باشد. لذا اول ذیقعده سال‏173هجرى قمرى روز ولادت حضرت فاطمه معصومه(س) مى‏باشد.