ارتودنسی یک رشته ی تخصصی دندانپزشکی است که با مرتب کردن دندانها وفکها برای بهبود ظاهر صورت، لبخند وسلامتی دهان سرو کار دارد.
با درمان های ارتودنسی مشکلاتی نظیر کج و کولگی یا روی هم افتادگی دندانها،روی هم نگرفتن صحیح دندان های فکهای بالا وپائین اوضعیف ونادرست فیکن وگاها اختلافات مفصل های فکی تصحیح می شود.
زمان مناسب برای درمان ارتودنسی چه موقع است و چگونه نیاز به درمان ارتودنسی را تشخیص دهیم؟
از آنجا که درمان های ارتودنسی قا در به بر طرف کردن مشکلات دندانی وهمچنین مشکلات فکی می باشند، باید چگونگی تشخیص نیاز به درمان ارتودنسی را شناخته وزمان مناسب برای مراجعه به ارتودنتیست(متخصص ارتودنسی) را بدانیم.
از آنجا که رشد استخوانها و از جمله فکین و تحت تاثیر زمان بلوغ و سن افرادی باشد و هم چنین با توجه به تفاوت زمان بلوغ در دختران و پسران و در صورتی که هر کدام از موارد زیر در کودکان مشاهده شد، باید درمحدوده ی زمان رشدی وهر چه سریع تر به ارتودنتیست مراجعه شود.
بیرون زدگی فک بالا
جلو بودن فک پائین به نحوی که دندانهای فک پائین جلوتر از دندانهای فک بالا قرار گیرند.
عقب بودن فک پائین ویا به عبارتی کوچک بودن فک پائین.
عدم وجود قرپنگی در صورت وفکین ویا به بیان دیگر کج بودن فکین.
موارد فوق حاکی از اختلال از نحو رشد فکین و ازموارد زیادی دردوره ی رشد و قبل از سن بلوغ می توان آن را با درمان های ارتودنسی(ارتو یدی فکی) درمان نمود.
باید خاطرشان کرد که چون دختران زودتر از پسران بالغ شده و رشد استخوانها وفکین درآنها زودتر از پسران کامل میشود،دقت در زمان مراجعه به ارتودنتیست در آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در مورد مشکلات دندانی بسته به مرحله ای که دندانهای فرد در آن مرحله قرار دارد درمانهای متفاوتی را می توان انجام داد.
دردوره ی دندانهای شیری مهمترین مسئله توجه به رعایت بهداشت وحفظ ونگهداری چون قرارگیری دندانها ی شیری تا زمان افتادن آنها به طورصحیح، اساس شکل گیری و قرار گیری مناسب و کامل از دندانهای شیری تا زمان ا فتادن آنها به طور منظم مورد معاینه دندانپزشک قرار گرفته واز آنها تا زمان افتادنشان به طور طبیعی حفاظت یه عمل آید.
درصورتی دندانهای شیری دچارپوسیدگی شوند حتماباید ترمیم شده ودرصورتیکه طبق نظر ندانپزشک مجبور به کشیدن آنها شویم بایستی تمهیدات لازم جهت هدایت دندانهای دائمی زیرین دندانهای شیری به وضعیت طبیعی اندیشیده شود.
دوره ی دندانی مختلط،دوره ای است که درآن تعدادی ازدندانهای شیری وتعدادی ازدندانهای دائمی به طورهم زمان وجود دارند.دراین دوران که ازحدود6 سالگی تا حدود 12سالگی ادامه دارد.ممکن است به دلیل کبود فضا برای دندانهای دائمی ویا مشکلات فکی،تا هماهنگی هایی دردندانها ویا فکین وجود داشته باشد که نیازبه مراجعه ی صحیح به ارتودنتیست دارد.
در دوره ی دندانی دائمی ،هر گونه بهم ریختگی ،روی هم افتادگی،بیرون زدگی، عدم رویش صحیح وبه موقع،نهفتگی دندانهای دائمی یا دیرافتادن دندانهای شیری نیازمند معاینه ارتودنسی می باشد.
انواع درمان های مورد استفاده در ارتودنسی کدام است؟
به طور کل درمان های ارتودنسی شامل در قسمت متحرک و ثابت می باشد.درمان های متحرک بیشتر در سنین رشدی فکین و رویشی دندانها به کار می رود این نوع درمان نیاز به همکاری مناسب و دقیق بیمار در استفاده صحیح از پلاک متحرک دارد.
درمان های ثابت درغالب موارد دردوره ی دندانی دائمی به کاررفته وممکن است بسته به شدت ناهنجاری در موارد نیاز به کشیدن تعدادی از دندانهای دائمی داشته باشد.
دربعضی مواردبه دلیل شدت زیاد ناهنجاری فکی ودندانی بایستی درمان ارتودنسی با درمان جراحی فک همراه شده وتواما انجام گیرد.
در چنین درمانهای ارتودنسی ( چه ثابت وچه متحرک) ممکن است علاوه برپلاک یا وسایل ثابتی که روی دندانها قرارمی گیرد( براکت وسیم )نیاز به کاربرد وسایل جانبی مانند هدگپر،فیس ماسک، چانه بند وجود داشته باشد که استفاده ی مناسب و دقیق از آنجا چه در پیشرفت درمان نقش بسیاری بازری ایفاء می کند.
در موارد نادری که کودک ویا نوزاد دارای مشکل شکاف کام ولب میباشد،درمان با همکاری ارتودنتیست و جراح صورت می گیرد.